berna moran - Edebiyat Kuramları Ve Eleştiri


Tahtaya kaldırdığımız bu eser, edebiyat nedir ve ne değildir sorularını cevaplyor. İngiliz dili ve edebiyatı kürsüsü hocasının ders notlarından derlenmiş. Edebi bir çalışmaya girmeye niyetliysen, okunacak kaynaklardan biri. Birkaç başlık altında edebi kaliteyi anlatırken farkına vardım ki, metnin arka planında da kronolojik bir akış var. Antik yunan filozoflarından başlayıp bu tarafa doğru anlata anlata geliyor. İşlediği başlıklardan biri,edebiyatın yansıtma vasfı. Hem gerçeğin bir benzerini sunmasıyla, ayna metaforu yinelenir, kafanda büyük bir aydınlanma yaşarsın. “Sanatçı burada ne anlatmak istemiş?” sözünü çok duymuşsundur. İşte gerçek dünyadaki benzerini bu eserde bul bakalım deniyor yani. Bir de başka türlü yansıtma var, aynen alıntılıyorum. “Filhakika göz kamaştıran aydınlığıyla güneşe; güzelliği, naz ve istiğnasıyla güle benzeyen sevgili, kaşı gözü kirpiği, yan bakışı ile de hükümdar gibi silâhlıdır (hançer, kılıç, ok, yay, kemend, doğan ve şahin).”

Aslında kitap yalnızca eser tahlili yapmıyor. Yazarı, okuyucuyu ve yazıldığı yeri, zamanı da değerlendirmen lazım hacı diyor. Mesela yazarımız hanım köylüyse, hanım köy hakkında güzellemelerine göz süzmen lazım gelir. Benim ilgimi çeken başka bir bölüm ise, estetik ve güzellik üzerine geçen bahisti. İşin en başına, aslan leopar avlayan adamlara uzanıyor konu. Herkes ottan çöpten peştamal örerken, avcının biri çıkıp kaplan postundan yapılmış ropdöşambırla giriyor köy meydanına. Ne oldu şimdi? Adam farklı, stili var, tarz sahibi, ne kada da güzeel,bana da bir kombin yapsana birader, sözleri duyulmaya başlanır. Peki neden? Adamın postu neden daha güzel görünüyor ki? Meseleyi buraya taşımışken havada bırakıp kaçmak var ya neyse… gene de biraz çıtlatayım. Güzel görünmenin temelinde güç ve kudret yatıyormuş azizim.

İki adım uzaklaşıp yorumuma baktığımda, evet, biraz parçalı, bölük börçük duruyor. Zaten benim amacım bu. Ulan ne anlatıyor bu herif diye seni meraklandırıp, kitaba yöneltmek. Yedin mi? İstersen yeme, aç kalırsın. Kotamızı aşmadan neticeye varalım.

Notu: 7,0 çekilebilirsinn.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Şeyh Sâdi Şirâzî - bostan ve gülistan

Tahtaya kaldırdığımız bu eser, insana akıl fikir veren cinsten. Yazarı 12. Asrın sonlarında doğmuş, derviş meşrepli bir zatı muhteremdir. Bu türde daha çok Mevlana’nın hikayeleri bilinir ama çağdaşı olan Şirazlı Sadi de azımsanmamalı. Bostan ve Gülistan adlı iki ayrı eserinden öykü derlenmesi yapılmış bu eser, hikmetli kıssalar ve sözlerle doludur. Bir tanesini paylaşıp, çekiliyorum. Puanlama bekleme, zira bu esere not vermek adaba mugayirdir.   VAKTİYLE NİL NEHRİ, bir yıl Mısır’a hiç su taşımadı ve sonunda dayanılmaz bir kıtlık baş gösterdi. Öyle oldu ki, susuzluktan kıvranan insanlar dağlara çıktı. Nil sanki kurumuştu. İnsanlar feryat edip inleyerek yağmur dilediler, ama hiç fayda etmedi. Bunun üzerine içlerinden biri, tasavvuf büyüklerinden Zünnun’un dergâhına koştu:   "Ey yüce sultan! Halk sıkıntı içinde, çok acı çekiyor. Ne olur, şu âcizler için bir dua buyur. Cenab-ı Allah sevdiği kullarının dualarını reddetmez!" dedi.   Bu sözleri duyan Zünnu...
Devamı

richard feynman - Fizik Yasaları Üzerine

Tahtaya kaldırdığımız bu eser, “Ne menem şeymiş şu fizik âlemi.” Diyenler için hazırlanmış. Yazarın konferanslarından derlenmiş. Geniş ve derin mevzular var tabi, ama biz bir ucundan tutsak da yeter. Newton Paşa demiş ki, kuvvetin Güneş yönünde olduğunu ve eğer gezegenlerin periyotlarının Güneş’ten olan uzaklıklarıyla nasıl değiştiği bilinirse, bu kuvvetin uzaklık ile nasıl değiştiği de bulunabilir. Ve kuvvet, uzaklığın karesi ile ters orantılıymış. Buraya kadar Newton pek bir şey söylemiş sayılmaz; çünkü yalnızca Kepler’in ifade ettiği iki şeyi farklı biçimde dile getirmiş oldu. Biz bunları yemeyiz. Birincisi, kuvvetin Güneş yönünde olduğunu söylemekle; İkincisi de, kuvvetin uzaklığın karesi ile ters orantılı olduğunu söylemekle aynı şey. Bizi mi yiyon Newton dayı!   İnsanlar Jüpiter’in uydularının Jüpiter çevresinde nasıl hareket ettiklerini teleskopla zaten görmüşlerdi. Bu hareket tıpkı Güneş sisteminde olduğu gibiydi. Sanki uydular Jüpiter’e doğru çekiliyorlardı...
Devamı

İbni Sina - Şifalı Bitkiler ve Emraz

Tahtaya kaldırdığımız bu eser, hakikatten çok acayip. Tıbbın üstadından, bir çok tıbbi müdahale ve ilaçları hakkında malumat var. Derleme olduğu söyleniyor, ki tıp ile alakalı tüm bilgiyi bir kişinin eseri olması zaten düşünülemez. Genel olarak şifalı bitkiler kitabı da diyebiliriz aslında. İçeriğine gelecek olursak, tüm şifanın kaynağına eriştik gibi bir intiba olmasın, çünki uygulanması zor ilaçlar dolu. Mesela köpek kafatası külü ve domuz yağıyla yapılan melhemvar. Bu yönüyle zamanımıza göre biraz fantastik kalıyor. Tabi makul şeyler de yok değil. Kulağına börtü böcük kaçmış biri geldi diyelim. Ne yapmak lazım? Eğer sağ kulağına kaçmışsa böcek, hastamızın sol kulağına okkalı bir tokat patlattım mı böcek öte yandan fırlar. İlkinde olmazsa tekrarlarım. Tedavide ısrar, hastalıkla mücadelede esastır. Yanlış cevap! Üstadımız diyor ki, kulağa zeytin yağı döküp güneşe karşı durarak beklemek lazım. Böcek kendiliğinden çıkarmış. Bilmiyorum, Allah vere de denemek zorunda kalmasın in...
Devamı